In Nederland gelden strikte regels voor het opstellen van een rechtsgeldig testament. Maar wat gebeurt er als een testament nooit wordt ondertekend? Een recente rechtszaak biedt inzicht in deze situatie.
Wat speelde er in deze zaak?
Mevrouw X vroeg de rechter om te bepalen dat zij de enige erfgenaam was van een overledene (de erflaatster). Ze baseerde haar claim op een niet-ondertekend concepttestament van 12 mei 2021. Helaas overleed de erflaatster voordat het document officieel werd ondertekend.
Wat zegt de wet?
Volgens artikel 4:94 van het Burgerlijk Wetboek (BW) is een testament alleen rechtsgeldig als:
- Het is opgemaakt als een notariële akte, of
- Het een onderhandse akte betreft die is ondertekend door de erflater en in bewaring is gegeven bij een notaris.
In dit geval was er slechts sprake van een concepttestament dat nooit door de erflaatster is ondertekend. De rechter oordeelde daarom dat het document niet voldoet aan de wettelijke vereisten voor een geldig testament.
Beroep op bijzondere omstandigheden
Mevrouw X stelde dat haar langdurige relatie met de erflaatster en hun plannen om te trouwen voldoende reden waren om het concepttestament toch als rechtsgeldig te beschouwen. De rechter wees dit argument af.
De wet kent enkele uitzonderingen op het vormvereiste, zoals bij een noodtestament (artikel 4:97 BW), maar deze situatie voldeed daar niet aan. Ook kon de rechtbank niet vaststellen dat het concepttestament daadwerkelijk de laatste wil van de erflaatster was.
Vordering op basis van een natuurlijke verbintenis
Mevrouw X beriep zich ook op een natuurlijke verbintenis. Dit houdt in dat iemand een morele verplichting kan voelen om een ander iets te schenken. De rechter wees dit argument eveneens af, omdat er geen rechtsgeldige verplichting bestond en de relatie geen formele juridische status had (bijvoorbeeld een geregistreerd partnerschap).
Conclusie
De rechtbank oordeelde dat het niet-ondertekende concepttestament geen juridische waarde had. Alle vorderingen van mevrouw X werden afgewezen.
Wat kun je hiervan leren?
- Een testament is alleen geldig als het voldoet aan de wettelijke vormvereisten. Zorg dus altijd dat een testament wordt ondertekend en officieel wordt vastgelegd.
- Zelfs als er sprake is van bijzondere omstandigheden, wegen deze zelden op tegen de wettelijke eisen.
- Voor zekerheid over jouw nalatenschap is het verstandig tijdig een notaris in te schakelen.
Heb je vragen over de geldigheid van testamenten. Neem contact met ons op!